Kunnen medewerkers met fysieke beperkingen BHV worden?
Ja, medewerkers met fysieke beperkingen kunnen zeker BHV worden. De wet stelt dat werkgevers redelijke aanpassingen moeten maken om dit mogelijk te maken. Veel BHV-taken zoals coördinatie, communicatie en alarmering zijn perfect uitvoerbaar voor mensen met verschillende beperkingen. Het gaat erom de juiste rol te vinden die past bij iemands mogelijkheden en het team zo samen te stellen dat ieders kwaliteiten optimaal benut worden.
Wat zegt de wet over BHV en fysieke beperkingen?
De Nederlandse wetgeving bevat duidelijke bepalingen over BHV-taken en fysieke beperkingen. Werkgevers zijn verplicht om redelijke aanpassingen te maken zodat medewerkers met beperkingen kunnen deelnemen aan BHV-activiteiten. Dit staat zowel in de Arbowet als in de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte.
De Arbowet schrijft voor dat elke werkgever voldoende BHV’ers moet hebben, maar discrimineert niet op basis van fysieke mogelijkheden. Je mag medewerkers niet automatisch uitsluiten van BHV-taken vanwege hun beperking. In plaats daarvan moet je kijken welke taken wel mogelijk zijn en hoe je deze kunt faciliteren.
Belangrijk is dat “redelijke aanpassingen” betekent dat de aanpassingen proportioneel moeten zijn en geen onevenredige belasting voor het bedrijf mogen vormen. Denk aan het aanpassen van trainingsmaterialen, werkplekken of procedures, maar niet aan fundamentele wijzigingen van de BHV-functie zelf.
Welke BHV-taken kunnen medewerkers met fysieke beperkingen wel uitvoeren?
Veel BHV-taken zijn uitstekend geschikt voor medewerkers met fysieke beperkingen. Communicatie en coördinatie vormen het hart van BHV-werk en vereisen geen specifieke fysieke vaardigheden. Deze taken zijn vaak zelfs belangrijker dan de fysieke aspecten.
Medewerkers in rolstoelen kunnen bijvoorbeeld prima fungeren als:
- Ontruimingscoördinator die overzicht houdt en instructies geeft
- Communicatieverantwoordelijke die contact onderhoudt met hulpdiensten
- EHBO-verlener voor veel eerste hulp situaties
- Preventiespecialist die risico’s signaleert en veiligheidsrondes doet
Ook medewerkers met andere beperkingen kunnen waardevol zijn. Iemand met een gehoorbeperking kan uitstekend visuele controles uitvoeren en geschreven procedures beheren. Mensen met beperkte mobiliteit kunnen vaak nog steeds eerste hulp verlenen en anderen instrueren.
Het draait om het matchen van taken met mogelijkheden, niet om het uitsluiten van mensen.
Hoe pas je BHV-trainingen aan voor medewerkers met beperkingen?
BHV-trainingen aanpassen voor medewerkers met beperkingen vraagt om flexibiliteit en creativiteit. De meeste trainingsonderdelen kunnen worden aangepast zonder de kwaliteit te verminderen. Het gaat erom alternatieve methoden te vinden die hetzelfde leerresultaat opleveren.
Voor praktische oefeningen kun je verschillende aanpassingen maken:
- Demonstraties in plaats van actieve deelname waar nodig
- Aangepaste reanimatiepoppen en EHBO-materialen
- Theoretische verdieping van onderwerpen die fysiek moeilijk uitvoerbaar zijn
- Rollenspellen waarbij de deelnemer de coördinerende rol heeft
Trainingsmaterialen kunnen worden aangepast met grotere letters, audio-ondersteuning of visuele hulpmiddelen. Online leermodules bieden extra flexibiliteit voor het theoretische deel.
Certificering blijft mogelijk door te focussen op kennis en de praktische vaardigheden die wel uitvoerbaar zijn. De trainer kan beoordelen op basis van de aangepaste leerdoelen die passen bij de toekomstige BHV-rol van de deelnemer.
Welke hulpmiddelen maken BHV toegankelijker voor iedereen?
Moderne technologie en doordachte aanpassingen maken BHV-taken toegankelijk voor bijna iedereen. Communicatiehulpmiddelen en mobiliteitshulp spelen hierbij een belangrijke rol en komen vaak ten goede aan het hele team.
Technische hulpmiddelen die het verschil maken:
- Draagbare communicatiesystemen en headsets voor handsfree contact
- Visuele alarmsystemen naast geluidssignalen
- Aangepaste EHBO-koffers op de juiste hoogte en met grote handvatten
- Mobiele AED-units die gemakkelijk te verplaatsen zijn
- Apps en digitale checklists voor procedures en contactgegevens
Werkplekaanpassingen helpen ook enorm. Denk aan toegankelijke ontruimingsroutes, duidelijke bewegwijzering op verschillende hoogtes, en verzamelplaatsen die voor iedereen bereikbaar zijn.
Veel van deze aanpassingen verbeteren de veiligheid voor alle medewerkers, niet alleen voor degenen met beperkingen. Het is een investering die iedereen ten goede komt.
Hoe bouw je een inclusief BHV-team op?
Een inclusief BHV-team bouw je door te focussen op de diverse vaardigheden en kwaliteiten van je medewerkers. Elk teamlid brengt unieke sterke punten mee die samen zorgen voor een compleet en effectief veiligheidsteam.
Bij het samenstellen van je team kijk je naar:
- Communicatievaardigheden en rust onder druk
- Kennis van het gebouw en de organisatie
- Medische kennis of interesse in eerste hulp
- Leiderschapskwaliteiten en organisatietalent
- Beschikbaarheid tijdens verschillende werktijden
Rolverdelingen maak je op basis van mogelijkheden, niet beperkingen. Iemand die goed kan coördineren wordt teamleider, ongeacht fysieke mogelijkheden. Een medewerker met medische achtergrond wordt EHBO-specialist, ook als mobiliteit beperkt is.
Teamdynamiek verbetert vaak door diversiteit. Verschillende perspectieven leiden tot betere risicoanalyses en creatievere oplossingen voor veiligheidsvraagstukken.
Wij hebben jarenlange ervaring met het trainen van diverse BHV-teams en het aanpassen van onze BHV cursus aan specifieke behoeften. Door onze flexibele aanpak kunnen alle medewerkers hun bijdrage leveren aan de veiligheid op de werkplek. Wil je weten hoe wij jouw team kunnen helpen? Neem dan contact met ons op voor een persoonlijk advies.
Frequently Asked Questions
Hoe ga ik als werkgever om met weerstand van andere medewerkers tegen BHV'ers met beperkingen?
Begin met voorlichting over de waarde die medewerkers met beperkingen toevoegen aan het BHV-team. Organiseer gezamenlijke trainingen waar iedereen elkaars sterke punten leert kennen. Benadruk dat BHV draait om teamwork en dat verschillende vaardigheden elkaar aanvullen. Geef concrete voorbeelden van succesvolle inclusieve BHV-teams.
Wat als er tijdens een noodsituatie taken zijn die een BHV'er met beperking niet kan uitvoeren?
Daarom werk je met teamrollen en back-up plannen. Elk BHV-team heeft meerdere leden met verschillende specialisaties. Maak duidelijke taakverdelingen en zorg dat kritieke taken altijd door meerdere personen beheerst worden. Een goede noodprocedure houdt rekening met de beschikbaarheid en mogelijkheden van alle teamleden.
Welke kosten zijn verbonden aan het aanpassen van BHV-trainingen en moet ik die als werkgever betalen?
De kosten voor redelijke aanpassingen zijn voor rekening van de werkgever, maar vallen meestal mee. Denk aan aangepast trainingsmateriaal of extra begeleiding. Veel aanpassingen zoals digitale materialen of alternatieve oefenvormen kosten weinig extra. Trainingsorganisaties hebben vaak al ervaring met aanpassingen en kunnen kostenefficiënte oplossingen bieden.
Hoe bepaal ik welke BHV-taken geschikt zijn voor een specifieke medewerker met een beperking?
Voer een individueel gesprek met de medewerker over hun mogelijkheden en interesse. Betrek de bedrijfsarts bij twijfelgevallen. Laat de medewerker verschillende BHV-taken uitproberen tijdens trainingen. Focus op wat wel kan in plaats van wat niet kan, en match taken aan persoonlijke sterke punten zoals communicatievaardigheden of technische kennis.
Kan een medewerker met een beperking officieel gecertificeerd worden als BHV'er?
Ja, certificering is mogelijk op basis van de taken die de medewerker wel kan uitvoeren. De certificering richt zich op de specifieke BHV-rol die past bij hun mogelijkheden. Trainingsorganisaties kunnen aangepaste examens afnemen die focussen op de relevante kennis en vaardigheden. Het certificaat vermeldt de specifieke BHV-taken waarvoor de persoon gekwalificeerd is.
Wat gebeurt er als een BHV'er met beperking zelf hulp nodig heeft tijdens een calamiteit?
Net zoals bij alle BHV'ers geldt: eigen veiligheid gaat altijd voor. Maak duidelijke afspraken over wanneer en hoe teamleden elkaar ondersteunen. Zorg voor buddy-systemen en communicatiemiddelen zodat iedereen snel hulp kan inschakelen. Een goede ontruimingsprocedure houdt rekening met alle aanwezigen, inclusief BHV-teamleden.
